Nuummi atuartut angerlarsimaffianni marlunngornermi unnukkut
Kalaallit Nunaanni ungasissutsit attaveqaateqarnerlu pissutigalugit, takornartaanngilaq kalaallit inuusuttut angerlarsimaffimminnit ungasissorsuarmut nuuttariaqartarnerat, meeqqat atuarfiat inaarsarniarlugu imaluunniit inuusuttut ilinniagaannik ingerlataqarniarlutik. Meeqqat atuarfiat inaarniarlugu angerlarsimaffimminit qimatsisariaqarsimasut ilagaat Bella 15-inik ukiulik, Nuummi Kangillinnguit Atuarfianni 10. A-mi atuartoq. Illoqarfimmut peroriartorfigisaanut – Ittoqqortoormiunut – ungaseqaaq, naatsorsoqqissaassagaanni kilometerit 1432-ulllutik. ”Angerlarsimaffiup taama ungasitsigisumiinnera artornarsinnaasaqaaq. Pinngortitaq maqaasisarpara, ilaquttakkalu maqaasisaqaakka”, Bella oqarpoq.
Illoqarfik angerlarsimaffigisaq qimallugu atuaqqittut amerlaqisut akornanni, ilaquttat maqaasinerat initusaqaaq, taama oqaluttuarpoq Nuka Larsen, ”Sapiimmi” suliniummi suleqataasoq, ”Sapiillu” aqqutigalugu atuartut angerlarsimaffianni meeqqanik inuusuttunillu unnussioqatigiissitsisarnerni aqutsisuusoq. ”Taama inuusutsigaluni angerlarsimaffik qimallugu nuuttariaqarneq unamminartoqartaqaaq. Amerlasuut aliasungaarnermik misigisarput, nuunnissamullu taarsiullugu allamik periarfissaqartoqannginnera paasiuminaatsittarlugu. Saniatigut kulturikkut assigiinngissutsit annertusaqaat. Nuummi inuuneq illoqarfinni mikinerusuni nunaqarfinnilu inuunermit allaaneruvoq, tamatumalu atuarnerup siunissamilu ilinniagassamik toqqaanissap qitiutinnissaat suli ajornakusoornerulersittarpaa. ”Sapiik” aqqutigalugu inuusuttut toqqissinartumik naapiffeqarnissaat pilersinniartarparput, ataatsimoorluni nuannisaaqatigiinnissaq inissaqartillugu, ilutigisaanillu atuarnerannik ilinniagaqarnissamillu toqqaaniarneranni tapersersortarlugit”.
Bella atuartut angerlarsimaffianni ”Sapiimmi” unnussioqatigiititsinernut peqataasarpoq: ”Peqataasarpunga Nukap allallu peqatiginerat nuannarisarakku. Illartaqaagut”, Bella oqaluttuarpoq. ”Kisianni aamma nuannarisarpara, atuarfiup kingorna sulerisinnaanera pillugu isumassarsisarama”.
Nunaqqarfeeqqaniit Nuummi atuartut angerlarsimaffiannut
Atuartut angerlarsimaffiat inuusuttunik 13-it 16-illu akornanni ukiulinnik 23-nik innisimasoqarpoq. Arlallit Bellatulli Tunumi illoqarfiit avinngarusimanerpaat ilaannit Ittoqqortoormiuneersuupput. Atuartut sinneri Qeqertarsuatsiaaneerput, Kapisilinneerlutik Arsummeerlutillu, tassalu Kommeqarfik Sermersuumi nunaqarfinnersuullutik. ”Najugaqartuutigut assigiinngisitaaqaat”, taama oqaluttuarpoq Karl Ole Petrussen, atuartut angerlarsimaffianni pisortaasoq, nangipporlu: ”Ilaat angallammik angerlariaannaapput, Ittoqqortoormuneersulli illoqarfimminnit 1400 kilometerit sinnerlugit ungasitsigisumiipput, taamaalillutillu attaveqaatigiiffiit tapersersuinerillu atuartut angerlarsimaffianni ”Sapiimmilu” pissarsiarisinnaasatik isumalluutigisariaqarlugit”, pisortaq oqarpoq. Taamaammat atuartut tamarmik attaveqarfigisartagaqarput, inersimasoq aalajangersimasumik atuartunik ataasiakkaanik ilisarisimannilluartoq. Inersimasumut qanimut attaveqarsinnaaneq ammasumillu oqaloqateqarsinnaaneq pingaartuupput, Karl Ole Petrussen erseqqissaavoq – isumaqarporlu toqqissisimassuseq tamanna aammattaaq ”Sapiimmiittoq”.
”Sapiik atuartut angerlarsimaffianni marlunngornerit tamaasa aalajangersimasumik ingerlanneqartarpoq. Nuka Kalaallit Meerartaanneersoq, atuartullu tatigisaat takkuttarpoq. Taamaalilluni ”Sapiik” inuusuttut inuuneranni sinaakkutissanik aalajangersimasunik ataqatigiissutsimillu pilersitseqataavoq. Tamanna inuusuttunut ilaquttatik najornagit, pingaarutilinnillu aalajangiisussaallutik inuunermi ukiunik nalorninartorfiusinnaasunik aqqusaagaqartunut pingaaruteqaqaaq”.
Assigiinnik anguniagaqarpugut
Nuummi atuartut angerlarsimaffiat aamma Kalaallit Meerartaat arlalitsigut assigiinnik anguniagaqarput. Karl Ole Petrussen oqaluttuarpoq: ”Atuartut angerlarsimaffianni aamma Kalaallit Meerataanni assigiimmik anguniarparput, inuusuttut atuarneranni allatigullu inuuneranni tapersersornissaat. Atuartut angerlarsimaffianni angajoqqaat peqatigalugit atuartut atuarnerat akisussaaffigaarput, uagullu pisortatigoortumik nakkutilliisussaatitaavugut, ”Sapiimmili” suliniutit aqqutigalugit meeqqat suli annertunerusumik tapersersorneqarput, ataatsimoorlutik misigisaqartinneqartarlutik, ilitsersuisoqarlutik, ilinniarfinnut suliffeqarfinnullu alakkaatinneqartarlutik – inuusuttut 10. klassip kingorna suniarnerminnut isumassarsiffigisinnaasaannik”.
Taamaalillunilu Tupilak Travelimi takornarissanik angallassisartumit ”Sapiimmi” pulaarneqarnertik aallarnerfigalugu, Bella imminut tunngatillugu pilersaaruteqalerpoq: ”Perorsaasutut ilinniarusuppunga, kisianni piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu Ittoqqortoormiunut uterusuppunga, takornariartitsisarnermillu suliaqarlunga”.